Het Knooppuntensysteem

Zondag 6 juli werd in ’s-Gravenvoeren (B.) een nieuw wandelnetwerk in gebruik genomen. Nieuwe en bestaande wandelroutes zijn met elkaar verbonden tot een samenhangend netwerk.

Klik voor een 7-tal wandelingen, gebaseerd op dit nieuwe wandelnetwerk, hier.

De bewegwijzering geschiedt met behulp van het voor fietsroutes beproefde “Knooppuntensysteem”. Een goede gelegenheid om eens wat dieper in te gaan op dit “ei van Columbus” voor het bewegwijzeren van toeristische routes.

Wie bedacht het?

Voormalig mijningenieur Hugo Bollen is de uitvinder van het fietsknooppuntennetwerk. Hij bedacht het om de Belgisch-Limburgse mijnstreek na het sluiten van de mijnen weer wat nieuw leven in te blazen. Dit uitgekiende systeem werd ook al ondergronds gebruikt om de weg in het doolhof van mijngangen te kunnen vinden. Het is nu bovengronds een dusdanig succes dat de streek zich afficheert als “Fietsparadijs Limburg”. Ook de beoogde economische opsteker voor de regio is niet uitgebleven, op zonnige zondagen is het hier en daar fietsfile rijden.

Hoe werkt het?

Allereerst worden er in een bepaalde streek mooie en zo veel mogelijk “autoluwe” fietswegen uitgezocht. Deze worden op een speciale landkaart groen ingekleurd.

De plek waar twee van die fietswegen elkaar kruisen noemt men een KNOOPPUNT.

Ieder knooppunt krijgt een uniek NUMMER. Langs de route staan bordjes die naar het volgende knooppunt verwijzen en vlak vóór een knooppunt staat steeds een bordje “U nadert knooppunt nr. …”.

Op de speciale kaart, die ook bij elk knooppunt staat, zijn de afstanden tussen de knooppunten in kilometers aangegeven. Ook de moeilijkheidsgraad van de hellingen is met pijltjes aangegeven (hoe meer pijltjes hoe steiler).

Door nu van knooppunt naar knooppunt te fietsen kan men zelf elke willekeurige fietsroute “componeren”: men hoeft alleen maar de knooppunten waar men langs wil fietsen in de juiste volgorde te noteren.

Het grote voordeel van dit routesysteem is de flexibiliteit: men kan onderweg de route inkorten, uitbreiden of op een andere manier wijzigen (bijvoorbeeld afhankelijk van weer, tijd en energie).

Wil men een tocht van tevoren uitstippelen dan is het handig om ook zelf zo’n kaart te hebben. Per regio zijn er aparte knooppuntenkaarten ontworpen en deze zijn o.a. te koop bij VVV- en ANWB-kantoren. Ook de ADFC-Regionalkarte Aachen-DreiLändereck vermeldt de knooppuntenroutes.

Tip:

Noteer de nummers van de te volgen knooppunten in de juiste volgorde op een zelfklevend etiket of pleister en plak dat op het stuur, onderweg heeft men dan eigenlijk geen kaart meer nodig (tenzij men de route wil aanpassen of fout is gereden).

Wat kun je ermee?

Met dit pientere systeem kun je naar eigen inzicht en behoefte fietsroutes uitstippelen. Het kan in een lusvorm, maar ook kriskras door een gebied.

Je kunt kiezen voor sportieve tochten met steile klimmetjes of vrijwel vlakke trajecten, je kunt rustige streken opzoeken of juist dorpen en steden met gezellige terrasjes of cafeetjes. Kortom voor elk wat wils.

Het knooppuntensysteem biedt ook de mogelijkheid om met kinderen een soort puzzeltocht uit te zetten. De ouders schrijven dan voor de kinderen de nummers van de knooppunten in de goede volgorde op en de kinderen wijzen nu zelf de ouders de weg. De meeste kinderen zoeken onderweg enthousiast naar de bordjes voor het volgende knooppunt en zo leren ze spelenderwijs zich te oriënteren. Ze leren op die manier ook de omgeving kennen en vooral: ze leren fietsen.

Dus:

Weet je voor de zondag niets?

Stap dan eens op de fiets!

Raymond Oostwegel, juli 2008